هدف اصلی از اجرای سوله صنعتی چیست؟

یک جریان نوین صنعتی که از سال های پیش از انقلاب آغاز شد و تا همین اکنون هم ادامه دارد، بحث مدرن سازی صنعت و تجهیز واحدهای تولیدی به امکانات اتوماتیک و خودکار بوده که با لفظ اتوماسیون از آن یاد می شود،  این موضوع در قالب اجرای سوله صنعتی در ابعاد وسیع و بطور گسترده در سراسر کشور، در دستور کار قرار گرفت.

دهه 40 شمسی را می توان به عنوان بازه زمانی آغاز این جریان صنعتی شدن مد نظر قرار داد. از آن زمان تا کنون، پیوسته از شمار کسب و کارهای سنتی و تولید دستی کاسته و بر میزان مشاغل صنعتی مجهز به اتوماسیون افزوده شد. اجرای سوله صنعتی عمدتاً جزو پروژه های مدرن و البته خطیر قلمداد می شود و به دلیل ابعاد بزرگ کار، زیر مجموعه سوله سنگین طبقه بندی می شود. به دلیل وجود پیچیدگی های متعدد که هر صنعت مطابق با نیازهای خود دارد، مناسبات خاصی را در طراحی و ساخت این سازه باید در نظر گرفت که در این نوشتار، تا حدودی به ذکر آنها خواهیم پرداخت.

 

 

اجرای سوله صنعتی ویژه چه مشاغلی است؟

مشاغل خاصی را نمی توان به عنوان مخاطبان اجرای سوله صنعتی در نظر گرفت و تقریباً هیچ شغلی را نمی توان از این دایره بیرون نهاد؛ لذا فضای مورد نیاز انواع کارخانجات و کارگاه های تولیدی که به ساخت و عرضه یک محصول مرتبط با صنعت اشتغال دارند و یا به ارائه یک خدمت به صاحبان مشاغل تولیدی و صنعتی اهتمام می ورزند را می توان با تکیه بر سوله صنعتی به طور کامل فراهم نمود. عمدتاً مشاغلی در این سازه ها مستقر می شوند که به نوعی دارای چیدمان خطی بوده و خط تولید یا مونتاژ محصولات را شامل می شوند.

سوله صنایع غذایی یکی از شایع ترین و متداول ترین انواع اجرای سوله صنعتی محسوب می گردد که کارخانجات تولید کننده انواع غذا و خوراکی را ساماندهی می کند. صنعت نساجی که به عنوان مشتری پر و پا قرص دیگری برای سوله صنعتی به حساب می آید، فرآیند تأمین مواد اولیه ارزشمندی مانند نخ و پارچه و الیاف و در کنار آن تولید محصول ارزشمند و پرکاربردی همچون فرش ماشینی را در دل خود جای می دهد. قطعه سازان فعال زیادی در جایگاه ساپلایر (تأمین کننده) برای تأمین نیاز صنایع بزرگتر مشغول فعالیت هستند و از آنها نیز به عنوان کاندیدای اجرای سوله صنعتی می توان نام برد. صنایع خودروسازی و مونتاژ خودرو، صنایع پتروشیمی و فرآورده های نفت و گاز و مواردی از این دست، بزرگترین و وسیع ترین بخش های بدنه صنعت کشور هستند که این سازه را می توان در خصوص آنها اجرا نمود. در پایان به سوله فری استال اشاره می کنیم که مدرن ترین شیوه پرورش دام سنگین در جهان به شمار می آید و دامداری را به صورت فوق پیشرفته ارائه می دهد؛ لذا به عنوان یک کاربرد سوله متفاوت و البته مدرن از اجرای سوله صنعتی می توان از آن یاد نمود.

دو سناریو مختلف برای اجرای سوله صنعتی

به منظور اجرای سوله صنعتی، نیاز است فضای مناسبی به عنوان زیرساخت در نظر گرفته شود. برای این منظور دو سناریو که معمولاً به وقوع می پیوندند را بررسی خواهیم نمود و الزامات جاری در هر کدام را شرح خواهیم داد.

• اجرای سوله صنعتی در شهرک های صنعتی

در هر شهر از کشور که گشت و گذار کنیم، یک یا چند شهرک صنعتی مجهز مشاهده خواهیم نمود که هر کدام به چندین سایت مختلف تقسیم شده اند تا زمینه لازم برای تجمیع و یکپارچه سازی صنایع مختلف مهیا گردد. استراتژی تمرکزگرایی در بخش صنعت، چند سالی است که از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) با جدیت بیشتری پیگیری می شود و به نتایج مطلوبی نیز منجر شده است. اجرای سوله صنعتی در این روش، تحت نظارت سازمان صنایع کوچک صورت می گیرد و متولی انجام این پروژه ها، عمدتاً هیئت موسس یا هیئت امنای شهرک های صنعتی هستند.

اجتماع مشاغل همسان و دارای اهداف مشترک در یک فضای واحد، عملاً امکان برقراری تعامل بین فعالان هر حوزه را گسترش داده که منفعت بالایی را نصیب صنعت کشور خواهد نمود. از مزایای این روش خرید سوله باید به آماده بودن سازه و عدم وجود زمان انتظار تحویل اشاره نمود و عدم امکان اعمال نظر آزادانه در خصوص طراحی سوله و ویژگی های ساختاری سازه را می توان در زمره عیوب این روش اجرای سوله صنعتی بر شمرد.

• اجرای سوله صنعتی در زمین شخصی

حالت دومی که برای اجرای سوله صنعتی می توان متصور شد، این است که کارفرما قطعه زمین مشخص با متراژ معین و کاربری صنعتی در اختیار داشته و به دنبال احداث سوله با مشخصات خاص می باشد. مهمترین ویژگی مثبتی که این روش به همراه دارد، تفویض کامل اختیار شخصی سازی و اعمال سلیقه به مشتری می باشد؛ بدین معنا که تقریباً تمام اجزا و قطعات به کار رفته در سوله اعم از اسکلت فلزی، پوشش سقف سوله و دیوارها، همه و همه بر طبق نظر مالک پروژه صورت خواهد گرفت.

خط قرمز های مهم در اجرای سوله صنعتی

چنانچه دقت کافی در پروژه مهمی چون اجرای سوله صنعتی چاشنی کار شود، سازه نهایی را می توان یک سوله استاندارد نامید. با وجود این، برخی نکات مهم وجود دارد که توجه به آنها می تواند کیفیت نهایی در اجرای پروژه را بالا ببرد و طبیعتاً غفلت ورزیدن از آنها، تبعات جبران ناپذیری را در پی خواهد داشت. در ادامه به فهرستی از مهم ترین گلوگاه های سوله سازان در ساخت سوله صنعتی اشاره می کنیم؛ مطالعه دقیق این موارد به همه مدیران و کارفرمایان توصیه می شود.

• جرثقیل سقفی

جرثقیل سقفی از ملزومات غیر قابل انکار در اجرای سوله صنعتی به شمار می رود که معمولاً با توان 5 تن الی 25 تن، بسته به زمینه کاری و نیاز واحد مذکور، مورد استفاده قرار می گیرند. توجه به طراحی سقف سوله و تقویت استراکچر فلزی در این بخش، از ضرورت بالایی برخوردار است. پوشش دهی جرثقیل سقفی به فضای کارخانه بسیار مهم است و یک جرثقیل خوب می بایست حداقل 80 درصد از مساحت سوله را به خوبی پوشش دهد.

 

•  دهانه با عرض مناسب

نظر به ابعاد بزرگ ماشین آلات صنعتی و تجهیزات تولید که در یک سوله صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند، این نیاز به طور جدی احساس می شود که دهانه این سوله به مقدار کافی عریض ساخته شود تا تردد و جابجایی به خوبی صورت پذیرد؛ این موضوع یک الزام جدی برای اجرای سوله صنعتی قلمداد می گردد که تخطی از آن، می تواند موجب بروز گرفتاری های زیادی در آینده شود.

•  توقف گاه و بار انداز

تعبیه یک محل ویژه به منظور توقف ماشین آلات حمل بار، نشان از دقت بالای تیم سازنده سوله در مجموعه فرآیندهای مرتبط با اجرای سوله صنعتی دارد که با لفظ بارانداز به آن اشاره می گردد. ورود مواد اولیه و خروج محصولات نهایی، در این محل صورت خواهد پذیرفت.

•  امکان ورود خودروهای امدادی از دو جهت

موضوع مهم دیگری که در حوزه ایمنی صنعتی مطرح می شود و جزو سرفصل های غیر قابل حذف اجرای سوله صنعتی طبقه بندی می شود، تأمین فضای میدانی خوب برای ورود گروه های امداد و نجات به محل سوله است. در هنگام بروز سوانح و حوادثی نظیر آتش سوزی، خودروهای امدادی باید بتوانند به سرعت وارد سوله شده و اقدامات امداد و نجات را انجام دهند. برای این منظور، علاوه بر درب اصلی سوله، معمولاً یک در فرعی نیز در نظر گرفته می شود که ضریب امنیتی بالایی را تأمین می نماید.