تیتر های مهم محتوا
بیشترین توجه در زمینه ساخت سوله عمدتاً به مراحل ساخت و نهایتاً اجرا معطوف می شود و این دو مرحله، بیشتر دیده می شوند، اما واقعیت آن است که در پس هر سوله استاندارد که ساخته می شود، یک تیم قوی طراحی سوله متشکل از مهندسین طراح سوله با تجربه حضور دارند که کلیه موارد فنی و الزامات آئین نامه ای را با دقت کنترل می کنند.
در دهه های پیش، این کار عمدتاً به صورت دستی و با کمک کاغذ و قلم صورت می گرفت. با گذشت زمان و با پیشرفت های صنعتی که در حوزه های CAD / CAM (طراحی و ساخت با کمک کامپیوتر) پدید آمد، امروزه شاهد آن هستیم که طراحی صفر تا صد یک سوله از سوی شرکت های معتبر سوله سازی در محیط های نرم افزاری کاملاً توسعه یافته و پیشرفته صورت می پذیرد که دقت بسیار بالایی دارند و کلیه خطاهای متداول در طراحی دستی را بطور کامل حذف نموده اند. این نوشتار در جهت ارتقاء دانش شما در حوزه طراحی سوله نوشته شده است و از زوایای مختلف با این موضوع می پردازد؛ با ما همراه باشید.
برای طراحی سوله با سوله ایران تماس بگیرید
02122220266 09121017171
طراحی سوله به عنوان یک سازه صنعتی
مستقل از آنکه سازه چیست و قرار است در چه سبکی از کاربری مورد استفاده قرار گیرد، طراحی سازه ها معمولاً مقدم بر ساخت باید مورد توجه قرار گیرد و این موضوع، اهمیت طراحی سوله را مضاعف می کند. اینکه سوله دست دوم یا نو باشد، تفاوت چندانی در اهمیت مرحله طراحی ایجاد نمی شود. مادامی که ایرادات نقشه و تداخلات طرح به طور کامل بررسی و مرتفع نشده باشد، نقشه ها برای ساخت قطعات فرستاده نخواهند شد. علت این موضوع هم روشن است؛ کوچکترین ایراد و اختلافی اگر در طراحی سوله وجود داشته باشد و رفع نشده باقی بماند، می تواند مراحل بعدی پروژه ساخت سوله که تولید قطعات و نصب سوله هستند را با اشکال جدی مواجه سازد که نتیجه ای جز بروز وقفه در کار و تحمیل هزینه های اضافی در پی نخواهد داشت.
اصول کلی حاکم بر طراحی سازه های ساختمانی بطور کل یکسان و ثابت است و سازندگان در این موارد، می بایست از آئین نامه های رسمی سازمان نظام مهندسی پیروی کنند که اصول از پیش تعیین شده و مصوب هستند. طبیعی است عدم رعایت این اصول در امر ساخت و ساز، منجر به ایجاد یک سازه غیر استاندارد خواهد شد که هرگز مجوزهای لازم برای آغاز به کار را دریافت نخواهد نمود. به عنوان مثال فونداسیون از یک تعریف مشخص و استانداردهای ثابت تبعیت می کند که کلیات آن برای ساختمان و سوله یکسان است و فقط در پاره ای از جزئیات، از هم متمایز خواهند شد. اما با توجه به ماهیت خاص سوله صنعتی به عنوان یک سازه بزرگ مقیاس، نکات تکمیلی متعددی مختص این استراکچر مهم وجود دارد که در طراحی سوله به صورت حرفه ای، بایستی مورد توجه قرار گیرد.
طراحی سوله و سازه
طراحی سوله و سازه نیازمند دانش فنی بالا و رعایت استانداردهای مهندسی برای تضمین استحکام و بهرهوری است. در این فرآیند، اولین گام تعیین نوع کاربری سوله است که مشخصکننده جزئیات طراحی مانند ابعاد، ارتفاع، و بارگذاری میباشد. استفاده از فولاد بهعنوان متریال اصلی اسکلت، همراه با اتصالات پیچ و مهرهای، استحکام سازه را تضمین میکند و امکان مونتاژ و دمونتاژ سریع را فراهم میآورد. علاوه بر این، تحلیل بارهای استاتیکی و دینامیکی مانند بار برف، باد، و زلزله از طریق نرمافزارهای مهندسی مثل SAP2000 یا STAAD.Pro انجام میشود.
طراحی پوشش دیوارها و سقف با استفاده از ساندویچ پانلها یا ورقهای گالوانیزه نیز به منظور کاهش وزن و افزایش کارایی حرارتی و صوتی سوله انجام میشود. برای رعایت اصول اقتصادی، بهینهسازی مصرف مصالح و استفاده از طراحی ماژولار برای سازگاری با تغییرات آینده بسیار مهم است.
طراحی نمای سوله
طراحی نمای سوله باید ترکیبی از کارایی، زیبایی، و دوام را ارائه دهد. برای نمای خارجی، استفاده از مواد مقاوم در برابر شرایط آبوهوایی مانند ورقهای کامپوزیت آلومینیومی، بتن اکسپوز، یا ساندویچ پانلهای رنگی رایج است. نمای سوله علاوه بر ایجاد جلوه بصری، باید ویژگیهایی مانند مقاومت در برابر خوردگی، عایقبندی حرارتی، و سهولت در نگهداری را داشته باشد.
طراحی باید بهگونهای باشد که با کاهش هزینههای ساخت و نگهداری، ارزش افزوده برای پروژه ایجاد کند. استفاده از پنجرهها و نورگیرهای شفاف در نمای سوله میتواند به ورود نور طبیعی کمک کرده و مصرف انرژی را کاهش دهد. همچنین، نصب عناصر تزئینی مانند کاورهای فلزی یا الگوهای سهبعدی میتواند به زیبایی و حرفهای بودن ظاهر سوله بیفزاید.
طراحی سقف سوله
سقف سوله یکی از مهمترین بخشهای طراحی است که بر استحکام، کارایی، و بهرهوری انرژی تأثیر مستقیم دارد. در طراحی سقف سوله، انتخاب نوع متریال، زاویه شیب، و سیستم عایقبندی از اهمیت ویژهای برخوردار است. معمولاً برای سقف سولهها از ورقهای گالوانیزه یا ساندویچ پانلهای مقاوم در برابر رطوبت و حرارت استفاده میشود.
زاویه شیب سقف باید به گونهای باشد که آب باران و برف بهراحتی تخلیه شود؛ برای مناطق بارانی، شیب بیشتر توصیه میشود. سقف باید بتواند بارهای سنگین مانند برف و باد را تحمل کند، بنابراین تقویت سازههای نگهدارنده و نصب تکیهگاههای مناسب ضروری است. طراحی نورگیرهای سقفی نیز باید بهگونهای انجام شود که نور طبیعی کافی وارد شود و در عین حال از اتلاف انرژی جلوگیری کند.
طراحی گلخانه
طراحی گلخانه نیازمند رعایت اصول دقیق برای ایجاد محیطی کنترلشده و بهرهوری بالا در کشت گیاهان است. انتخاب اسکلت مقاوم در برابر رطوبت و شرایط جوی، مانند پروفیلهای گالوانیزه یا آلومینیومی، پایه اصلی طراحی است. پوشش گلخانه باید از مواد شفاف مانند پلیکربنات یا شیشههای دو جداره انتخاب شود تا نور کافی وارد محیط شود و در عین حال از اتلاف حرارت جلوگیری کند.
سیستم تهویه مناسب شامل هواکشها، فنها، و پنجرههای قابلکنترل، برای تنظیم دما و رطوبت ضروری است. طراحی باید شامل سیستمهای آبیاری قطرهای و سیستمهای گرمایشی کارآمد باشد تا مصرف انرژی و آب به حداقل برسد. همچنین، بخشهایی مانند کانالهای جمعآوری آب باران و سیستمهای اتوماتیک کنترل شرایط محیطی (دما، رطوبت، و نور) به افزایش بهرهوری کمک میکنند.
طراحی سوله مدرن
طراحی سوله مدرن فراتر از کاربری صنعتی و ساده رفته و شامل ترکیبی از تکنولوژیهای نوین، بهرهوری انرژی، و زیباییشناسی است. در این نوع طراحی، استفاده از ساندویچ پانلها با هسته پلیاورتان یا پلیاستایرن برای دیوارهها و سقف، نهتنها مقاومت حرارتی بالایی ارائه میدهد، بلکه به کاهش مصرف انرژی کمک میکند. سولههای مدرن معمولاً با سیستمهای هوشمند مانند کنترل خودکار تهویه و روشنایی تجهیز میشوند تا بهرهوری عملیاتی به حداکثر برسد.
طراحی نمای خارجی نیز بسیار مهم است و میتواند با استفاده از متریالهایی مانند کامپوزیتهای آلومینیومی، شیشههای حرارتی، و رنگهای مقاوم در برابر نور خورشید انجام شود. در این نوع طراحی، علاوه بر بهرهگیری از نرمافزارهای مهندسی مانند Revit برای مدلسازی سهبعدی، تحلیل دقیق بارهای دینامیکی و ایستا نیز برای مقاومت در برابر زلزله و باد انجام میشود. سولههای مدرن اغلب برای مراکز تجاری، سالنهای نمایشگاهی، و پروژههای خاص صنعتی استفاده میشوند.
طراحی سالن ورزشی
طراحی سالن ورزشی نیازمند رعایت جزئیات فنی و استانداردهای جهانی برای انواع ورزشها است. ابعاد سالن باید متناسب با نوع فعالیتهای ورزشی باشد؛ برای مثال، زمین بسکتبال باید حداقل ۲۸ متر طول و ۱۵ متر عرض داشته باشد و ارتفاع سقف نیز کمتر از ۷ متر نباشد. یکی از الزامات کلیدی، طراحی سیستم تهویه مناسب است که بتواند دما و رطوبت را در محدوده مطلوب نگه دارد. استفاده از کفپوشهای مقاوم و ضدلغزش، مانند چوب طبیعی برای ورزشهای توپی و کفپوش لاستیکی برای بدنسازی، از نکات مهم است.
نورپردازی سالن باید یکنواخت و حداقل شدت آن ۵۰۰ لوکس باشد تا دید مناسب برای ورزشکاران و تماشاگران فراهم شود. همچنین طراحی جایگاه تماشاگران باید با ایمنی کامل و امکان تخلیه سریع در مواقع اضطراری انجام شود. سیستمهای عایق صوتی نیز برای کاهش انعکاس صدا و ایجاد محیطی آرام اهمیت دارند. استفاده از مصالح سبک و مقاوم و رعایت استانداردهای ایمنی مانند آییننامه ۲۸۰۰ نیز در طراحی سالن ورزشی ضروری است.
طراحی کارخانه مدرن
طراحی کارخانه مدرن بر پایه افزایش بهرهوری تولید، کاهش هزینههای عملیاتی، و ایجاد محیط کاری ایمن و راحت انجام میشود. در چنین طراحیهایی، فضای داخلی کارخانه باید به گونهای باشد که جریان مواد و حرکت کارکنان بهینه شود. نصب سقفهای بلند با تهویه مناسب و طراحی روشنایی طبیعی و مصنوعی کارآمد، شرایط محیطی را بهبود میبخشد. از سیستمهای خودکار مدیریت انرژی و بازیافت حرارت نیز برای کاهش مصرف انرژی استفاده میشود. علاوه بر این، طراحی باید شامل فضاهای مختلف از جمله بخش تولید، انبار، دفاتر اداری، و محل استراحت کارکنان باشد.
بهکارگیری فناوریهای پیشرفته در سیستمهای تهویه، آبرسانی، و مدیریت پسماند، همگام با اصول پایداری و حفظ محیط زیست، از ویژگیهای بارز کارخانههای مدرن است. در نهایت، رعایت تمامی استانداردهای ایمنی و بهداشت شغلی (HSE) و استفاده از مصالح باکیفیت و مقاوم در برابر عوامل محیطی مانند زلزله، باران و تغییرات دما ضروری است.
طراحی سردخانه میوه
طراحی سردخانه میوه باید بهگونهای باشد که دما، رطوبت، و جریان هوا در محدودههای خاصی برای حفظ کیفیت محصولات کنترل شود. ضخامت دیوارهها و سقف سردخانه با استفاده از عایقهای حرارتی مانند پلییورتان تعیین میشود تا از تبادل حرارت جلوگیری شود. طراحی سیستم خنککننده شامل کمپرسورها، اواپراتورها، و کندانسورها باید بر اساس ظرفیت ذخیرهسازی و نوع میوهها انجام شود.
کف سردخانه باید مقاوم در برابر رطوبت، فشار بالا، و سایش باشد و امکان تخلیه آبهای سطحی را فراهم کند. دربهای سردخانه باید کاملاً عایق و دارای مکانیزم باز و بسته شدن سریع باشند تا از هدررفت انرژی جلوگیری شود. همچنین، سیستم تهویه باید از رشد قارچ و باکتری جلوگیری کند و تازگی میوهها را حفظ نماید.
طراحی سقف تالار عروسی
طراحی سقف تالار عروسی باید علاوه بر زیبایی و شکوه، ایمنی و کارایی را تضمین کند. استفاده از متریالهای سبک مانند کناف و گچبُرگ برای ایجاد طرحهای دکوراتیو و نصب لوسترهای بزرگ و نورپردازی حرفهای بسیار مهم است. سقف تالار باید از نظر عایق صوتی و حرارتی بهینه باشد تا از انتقال صداهای ناهنجار جلوگیری کرده و دمای مناسب را حفظ کند. سیستم تهویه مطبوع و کانالکشی باید به گونهای طراحی شود که هوای تازه بهطور یکنواخت در سراسر تالار جریان یابد. همچنین، سازه سقف باید به گونهای طراحی شود که تحمل بار لوسترها و تجهیزات نورپردازی را داشته باشد و در برابر لرزش و تکانههای احتمالی مقاوم باشد.
ضوابط طراحی سوله صنعتی
ضوابط طراحی سوله صنعتی بر پایه استانداردهای ملی و بینالمللی تدوین شده و شامل موارد متعددی است که ایمنی، دوام، و کارایی سازه را تضمین میکند. بر اساس این ضوابط، دهانه سوله باید با توجه به نوع کاربری تعیین شود؛ برای مثال، در صنایع سنگین، دهانههای بزرگ بدون ستون میانی موردنیاز است. مقاومت سازه در برابر بارهای زنده (مانند ماشینآلات و تجهیزات) و بارهای مرده (وزن سقف و دیوارها) باید با تحلیلهای دقیق محاسبه شود.
ارتفاع داخلی سوله نیز باید با توجه به نیاز به نصب جرثقیلهای سقفی یا تهویه مناسب تعیین گردد. علاوه بر این، تمامی اتصالات باید مطابق با استانداردهای جوش یا پیچ و مهرهای طراحی و اجرا شوند. رعایت ضوابط مربوط به تهویه، نورپردازی، و عایقبندی حرارتی و صوتی نیز برای تضمین عملکرد بهینه سوله ضروری است.
تأثیر انواع بار بر طراحی سوله
- بار مرده
بار مُرده یا dead load به آن دسته از بارها اشاره دارد که به دلیل وزن اجزای سوله ایجاد می شوند و در طراح سوله باید مورد توجه قرار گیرند. اگر یک برش عرضی در مقطع دیوارهای سوله یا در اسکلت فلزی آن اعمال شود، می توان اجزای تشکیل دهنده را شمارش کرده و به کل سازه تعمیم داد. پس بدین ترتیب، مشخص می شود که برای تعیین بار مُرده باید وزن تک تک مصالح بکار رفته در سوله اعم از فولاد و بتن را مورد توجه قرار داد که بر خلاف تصور عموم، به هیچ عنوان کار ساده ای نیست و با مشکلات عدیده ای همراه خواهد بود. در نهایت هم بار مرده را با خطای 15 الی 20 درصد می توان تخمین زد و دستیابی به دقت های بالاتر، معمولاً میسر نمی باشد.
- بار برف و باران
تغییرات جوی در فصول مختلف، منجر به اعمال بار بر سوله می شود و به اختصار به آن بار برف و باران گفته می شود. نیروهایی که به این طریق بر سازه تحمیل می شوند، تابعی از زمان و جغرافیا هستند و لذا نمی توان نسخه ثابتی برای آنها پیچید. اما معمولاً تا حدی بالاتر در نظر گرفته می شوند که سازه در حوزه ایمن حفظ شود.
- بار باد
یکی دیگر از نیروهایی که وابسته به شرایط جغرافیای است و بصورت جانبی بر بدنه سوله اثر می گذرد، بار باد است. خصوصاً در مناطقی که سرعت وزش باد دست کم در نیمی از سال بالا باشد، تمهیدات ویژه ای برای این موضوع باید در طراحی سوله لحاظ گردد. یکی از نکات مهم در مدلسازی جریان باد این است که معمولاً (به استثنای 20 درصد از موارد) با افزایش ارتفاع، سرعت وزش باد کاهش می یابد. شهرهایی نظیر خاش، یزد، زابل، منجیل و .. از زمره باد خیز ترین شهرهای کشور هستند و طبیعتاً به هنگام طراحی سوله در این مناطق، باید توجه ویژه ای به بار باد نمود.
- بار زلزله
یکی دیگر از نیروهایی که وابسته به شرایط جغرافیای است و بصورت جانبی بر بدنه سوله اثر می گذرد، بار باد است. خصوصاً در مناطقی که سرعت وزش باد دست کم در نیمی از سال بالا باشد، تمهیدات ویژه ای برای این موضوع باید در طراحی سوله لحاظ گردد. یکی از نکات مهم در مدلسازی جریان باد این است که معمولاً (به استثنای 20 درصد از موارد) با افزایش ارتفاع، سرعت وزش باد کاهش می یابد. شهرهایی نظیر خاش، یزد، زابل، منجیل و .. از زمره باد خیز ترین شهرهای کشور هستند و طبیعتاً به هنگام طراحی سوله در این مناطق، باید توجه ویژه ای به بار باد نمود. البته معمولاً ارتفاع سوله ها از حد معمول 8 الی 10 متر فراتر نمی رود، مگر آنکه نسبت به ساخت سوله طبقاتی اقدام شود که در آن صورت، باید به همان نسبت که بر ارتفاع افزوده می شود، بار باد بیشتری برای سازه اعمال نمود.
- بار جرثقیل
چنانچه واحد صنعتی نیازمند به نصب جرثقیل سقفی بر روی سوله باشد، باری مضاعف بر استراکچر سوله وارد می شود که باید در محاسبات مد نظر قرار گیرد. بدیهی است که وجود یا عدم وجود جرثقیل سقفی، تأثیر به سزایی بر طراحی سوله خصوصاً در قسمت سقف سازه خواهد گذاشت.
با ما در تماس باشید
02122220266 09121017171
مروری بر نرم افزار های مربوطه
- نرم افزار سپ (SAP)
قریب به سه دهه از معرفی نرم افزار SAP2000 می گذرد و دانش آموختگان رشته مهندسی عمران، عمدتاً با آن آشنا هستند. این نرم افزار محصول شرکت CSI است که تقریباً تمام نیازهای طراحی سوله را به نحو احسن پوشش می دهد و بطور عملیاتی در پروسه ساخت سوله مورد استفاده قرار می گیرد. تحلیل استاتیکی، تحلیل دینامیکی، تجزیه و تحلیل المان های سازه ای نظیر تیر ها و ستون ها، تحلیل های خطی و غیر خطی و ده ها مورد کلیدی و سازنده دیگر، از جمله قابلیت های این نرم افزار به شمار می آیند.
- تکلا استراکچر (Tekla Structures)
یکی دیگر از نرم افزارهای معتبر و پر کاربرد در حوزه مدلسازی سازه های صنعتی از جمله طراحی سوله، نرم افزار تکلا استراکچر با نام قدیمی Xsteel است که برای تهیه نقشه های شاپ دراوینگ انواع سازه های اسکلت بتنی و سوله های اسکلت فلزی مورد استفاده قرار می گیرد. با کمک این نرم افزار کاربردی می توان مواردی همچون ترسیم و طراحی کلیه اجزا اعم از تیر، ستون، بیس پلیت، بادبندها و … را به انجام رساند. قابلیت تعریف مقاطع پروفیل متداول و پر مصرف در ایران ، استخراج خروجی نقشه دو بعدی از طراحی، و پوشش دهی به فایل خروجی سایر نرم افزارها، از دیگر نکات مثبت و متمایز کننده تکلا استراکچر می باشند.
- ای تبس (ETABS)
گروهی از متخصصان ساخت سازه و ساختمان هستند که از این برنامه هم به منظور طراحی و هم به قصد تحلیل سازه استفاده می کنند. پردازشگرهای قدرتمندی در این برنامه به کار گرفته شده اند که تمام اجزای ساختمان را به طور کامل تشخیص می دهند و امکان تفکیک مقاطع از یکدیگر را دارند. در طراحی سوله، المان هایی چون قاب های فولادی یا بتنی، تیر های مرکب، ستون های اصلی و مواردی از این دست را می توان به سهولت با این نرم افزار طراحی و تحلیل نمود.
- دفترچه محاسبات سوله
سوله به عنوان یک سازه صنعتی ، دارای محاسبات عددی پیچیده و دقیقی است که شباهت زیادی به ساختمان دارد. این محاسبات عددی مرتبط با طراحی سوله همراه با نقشه های مختلف سوله، در قالب یک گزارش تفصیلی توسط شرکت سازنده تهیه می شود که دفترچه محاسبات سوله نامیده می شود. دفترچه محاسبات در واقع گزارشی کوتاه اما جامع از ابعاد، اندازه ها و اجزای سوله است که حکم شناسنامه سازه را دارد و می بایست به تأیید سازمان نظام مهندسی برسد. مواردی نظیر ابعاد سوله (دهانه، ارتفاع، طول، شیب سقفی) و المان هایی نظیر طراحی پی، اتصالات، طراحی اجزای قاب، تیر های عرضی، لاپه ها و سیستم های مهاربندی، از جمله مهمترین مواردی هستند که در دفترچه محاسبات سوله به آنها اشاره می شود.
طراحی به روایت بانک سوله ایران
در جایگاه یک شرکت معتبر سوله سازی با سابقه چند دهه فعالیت درخشان در سراسر کشور، بانک سوله ایران اهمیت بسیار بالایی برای مرحله طراحی سوله قائل است و وقت بسیاری برای آن صرف می شود. تیمی کارکشته و کاربلد متشکل از مهندسان عمران و طراح نقشه های مهندسی و صنعتی در این شرکت مشغول به فعالیت هستند که نقشه ها را طراحی می کنند و در چند نوبت، به ارزیابی طرح های ایجاد شده و رفع عیوب ساختاری و عملیاتی آنها خواهند پرداخت. سپس گروهی دیگر بر روی نقشه ها کار کرده تا با حفظ زوائد احتمالی که در طرح ها هست، میزان مصرف فولاد را به کمینه مقدار ممکن برسانند.
در واقع این گروه با نگاه اقتصادی به پروژه ها می نگرند و تلاش می کنند تا با بهبود اوضاع نقشه های طراحی و ساخت اجزا، بخش قابل توجهی از هزینه های کارفرما را تقلیل دهند. در هر حال مرحله طراحی سوله جزئی لاینفک از پروسه ساخت سوله نو به شمار می رود و هزینه مشخصی را به متقاضیان خرید سوله تحمیل خواهد نمود. لذا چنانچه دنبال صرفه جویی ریالی سطح بالاتری در خرید سوله هستید، بهره برداری از سوله دست دوم شرکت بانک سوله ایران را به شما توصیه می کنیم که هزینه طراحی سوله در آنها صفر است، به متراژ فراوان و با هزینه بسیار مناسب و اقتصادی، آماده عرضه و ارسال به سراسر کشور می باشند.
