اغراق نیست اگر طراحی سقف سوله را قلب تپنده این بنای صنعتی بنامیم. اهمیت این قسمت از سازه آنقدر زیاد است که بیشترین زمان و دقت در مرحله طراحی، صرف طراحی سقف سوله می گردد و این توجه بی دلیل نیست. بر طبق تعریف، در ساخت سوله قرار است بنایی با دهانه عریض و فاقد ستون میانی ایجاد شود و بدین ترتیب، نیازمند سقفی خاص با طراحی ویژه خواهیم بود. در این مقاله قصد داریم که بطور همزمان، در خصوص استراکچر سقف و پوشش سقف سوله آن صحبت کنیم. نظر به اهمیت بسیار بالای طراحی سقف سوله، هر گونه تصمیم گیری در خصوص این بخش از سازه می بایست با دقت بالا و وسواس قابل توجهی صورت پذیرد.
محاسبه درصد شیب در طراحی سقف سوله
نخستین عاملی که باعث می شود سقف سوله صنعتی به صورت شیب دار ساخته شود، عامل جغرافیاست. وجود شیب در طراحی سقف سوله موجب می شود که تحمل بار برف و بارندگی برای سازه آسان تر شود و از این ناحیه، فشار کمتری به اسکلت فلزی وارد گردد. معمولاً در مناطق کوهستانی که بار برف زیادی دارند و نیز در مناطق پر باران نظیر استان های مازندران، گیلان و گلستان، درصد شیب سقف را بالاتر از سایر نواحی در نظر می گیرند.
المان دیگری که بر درصد شیب سوله اثر می گذارد، عرض دهانه بنا می باشد که با درصد شیب، ارتباط معکوس دارد. به عبارت دیگر، هر چه دهانه سوله عریض تر باشد، درصد کمتری برای شیب سقف در مرحله طراحی سقف سوله لحاظ می گردد و بالعکس. در مجموع یک اصل مهم در ساخت و ساز وجود دارد و آن این است که اگر بخواهیم بدون درج ستون میانی اقدام به احداث سقف نماییم، معمولاً چاره ای جز استفاده از سقف گنبدی یا سقف شیبدار نخواهیم داشت. بر همین اساس است که سقف سوله را بصورت شیبدار می سازند.
برای مشاوره خرید و یا مشاوره رایگان با شماره های زیر تماس بگیرید
09121017171 – 02122220266
انتخاب پوشش مناسب برای طراحی سقف سوله
پس از آنکه رفترها به درستی بر روی سر ستون ها قرار گرفتند و پرلین ها و سایر مهارهای سقفی در محل مناسب نصب شدند، اجرای استراکچر فلزی سقف با موفقیت به اتمام می رسد و پس از آن، وقت تکمیل پوشش سقف فرا می رسد. هدف از اجرای پوشش های سقفی برای سوله، در وهله اول عایق سازی حرارتی و صوتی می باشد؛ بدین معنا که از تبادل دمایی با محیط بیرون سوله جلوگیری به عمل می آید، همچنین انتقال صوتی از داخل سوله به بیرون یا بالعکس نیز به حداقل می رسد. در واقع در این مرحله به دنبال ایزوله کردن سوله به لحاظ دمایی و صوتی هستیم. از سوی دیگر بحث مقاومت در برابر بارندگی و رطوبت و زنگ زدگی است که در خصوص پوشش بیرونی سوله باید لحاظ شود.
در فرآیند طراحی سقف سوله باید بطور همزمان به نمای درونی و نمای بیرونی سقف توجه شود. تصویری که از داخل سوله و با نگاه به سقف سازه دیده می شود، نمایی از اتصالات فولادی رفترها و مهاربندی های آن است که فواصل میان آنها خالی است. پر کردن این فواصل با متریال مناسب است که جلوه خوبی به نمای داخلی سقف سوله خواهد داد. نمای بیرونی سقف سوله به نوعی دکور و نماد زیبایی نیز محسوب می گردد که نیم نگاه زیبایی شناختی نیز به آن لازم است.
انواع پوشش های متداول برای سقف سوله از گذشته تا به امروز دستخوش تغییر واقع شده است. آنچه در ادامه می خوانید، گریزی بر انواع حالت هایی است که طراحی سقف سوله، ممکن است برای پوشش نهایی مد نظر قرار دهد.
– ورق گالوانیزه ساده همراه با پشم شیشه و توری فلزی : معمولاً سقف سوله های کارگاهی قدیمی را با استفاده از پشم شیشه نسبت به تبادل گرمایی عایق سازی می کردند. این عایق به دلیل قیمت بسیار ارزان و فراوانی در عرضه، در گذشته بسیار مورد توجه قرار می گرفت و البته امروزه هم در برخی پروژه ها مورد استفاده قرار می گیرد. به منظور مهار صفحات پشم شیشه، از توری فلزی خانه درشت موسوم به توری مرغی استفاده می شد. روی کار هم در نهایت یک لایه ورق آهن گالوانیزه قرار می گیرد تا از عایق پشم شیشه محافظت به عمل آید. همتای پشم شیشه، پشم سنگ است که عایق به مراتب بهتری برای تبادل دمایی محسوب می شود و به دلیل مقاومت حرارتی بالا، در برابر آتش سوزی نیز دوام بیشتری از خود نشان می دهد. البته برش صفحات عایق پشم سنگ عمدتاً دشوارتر است و به جای سقف، بیشتر در کف و دیوارها از آن استفاده می گردد. ورق گالوانیزه به دلیل پوششی از قلع که دارد، مقاومت بالاتری در برابر زنگ زدگی و خوردگی پیدا می کند.
– ورق گالوانیزه رنگی همراه با عایق مناسب : چنانچه زیباسازی به عنوان یکی از اهداف مهم در طراحی سقف سوله مورد توجه قرار گیرد، استفاده از ورق گالوانیزه ساده بی سلیقگی محض خواهد بود. ورق گالوانیزه رنگی در طرح ها و رنگ بندی های مختلف، به صورت رول (نواری) یا شیت (صفحه ای) عرضه می گردد که مورد استفاده های بسیار زیادی دارد. زیر ساخت این ورق ها کماکان می تواند عایق مناسب پشم شیشه یا پشم سنگ باشد و از این حیث، تفاوتی با حالت قبل ندارد.
– کارتن پلاست : نمای زیر سقف را می توان با استفاده از کارتن پلاست استفاده نمود. ورق های کارتن پلاست یا شیت پلاست، عمدتاً از جنس پلی پروپیلن ساخته می شوند و ضخامت های متفاوتی دارند. از این ورق ها می توان به جای توری فلزی، برای نگه داشتن عایق پشم شیشه نیز مورد استفاده قرار داد که تمیز تر و اصولی تر است؛ چرا که توری مرغی به مرور پوسیده شده و فویل پشم شیشه خورده می شود که به مرور، موجب ریزش پشم شیشه به پایین خواهد شد و منظره نازیبایی را ایجاد می کند. کارتن پلاست با تحمل دمایی بالاتر و بهداشت بهتر، انتخاب مناسب تری برای زیر سازی داخلی سقف سوله محسوب می گردد و نمایی بهتر از طراحی سقف سوله را به نمایش خواهد گذاشت.
– طلق پلی کربنات : نوع دیگری از پوشش مورد استفاده در طراحی سقف سوله، پلی کربنات است که در اصطلاح عامیانه، آن را طلق می نامند که با توجه به درجه شفافیت بالا، می تواند گزینه مناسبی برای شیشه محسوب شود. تنوع بالا در طراحی و رنگ بندی، کاربرد گسترده ای برای این محصول فراهم آورده است و به عنوان نورگیرهای سقفی یا جایگزین شیشه در سوله های فروشگاهی و انبار می توان از آن استفاده نمود. امکان استفاده بهینه از نور خورشید و عدم تبادل حرارتی با محیط بیرون، از دیگر ویژگی های این محصول به شمار می رود.
برای مشاوره رایگان و خرید سوله با شماره های زیر تماس بگیرد
09121017171 – 02122220266
– ساندویچ پانل سقفی : مدرن ترین و به روز ترین پوشش برای طراحی سقف سوله، ساندویچ پانل یا پنل های سقفی هستند که با توجه به جنس فولاد و عایق مصرفی، قیمت ساندویچ پانل متغیر خواهد بود. این محصول متشکل است دو صفحه فلزی است که عایقی از فوم پلی یورتان در فاصله بین آنها تزریق می گردد که بطور همزمان، عایق صوتی و حرارتی می باشد. تزریق فوم به فضای بین دو صفحه باعث می شود که تمام محفظه بطور همگن پر شده و کلیه فضاهای خالی از بین برود؛ بر همین اساس سطح همگن تر و هموارتری از عایق بودن را شاهد خواهیم بود. دیواره های فلزی ساندویچ پانل از جنس ورق آلوزینک هستند که یک آلیاژ مقاوم مرکب از حدود 55 درصد آلومینیوم و 45 درصد روی می باشد و در برابر خوردگی و زنگ زدگی، مقاومت بسیار بالایی دارد.
– سقف عرشه فولادی : پوشش هایی که تا کنون عنوان کردیم، همگی در سطح شیبدار سقف سوله مورد استفاده قرار می گیرند. اما گاه پیش می آید که نیاز به احداث نیم طبقه در سوله صنعتی حس می شود که در این حالت، از عرشه فولادی استفاده می شود. ورق های عرشه فولادی، ورق های مقاوم فولادی دارای سطح مقطع ذوزنقه ای شکل هستند که بر روی تیرهای میان طبقه قرار می گیرد و با استفاده از گل میخ ها و پرچ، اتصال آنها با سازه برقرار می شود. در مرحله بعد با قرار دادن میلگرد بر روی ورق های عرشه فولادی، عملیات آرماتوربندی صورت می گیرد که به بتن ریزی ختم می شود. قرار گرفتن ورق عرشه فولادی در زیر و بتن مسلح بر روی آن، سقف مستحکم و با دوامی را پدید می آورد که در ساختمان و سوله سازی، بسیار کاربرد دارد.
پیش بینی آینده در طراحی سقف سوله
به هنگام طراحی سقف سوله باید به آینده کاری واحد صنعتی مربوطه نیز توجه داشت و در زمان حال متوقف نشد. سازه فولادی یک محصول مترقی و تکمیل شونده است که در آینده می توان تغییراتی در آن اعمال نمود. یک واحد صنعتی ممکن است امروز به جرثقیل سقفی نیاز نداشته باشد، اما در آینده نزدیک نیازمند به این تجهیزات جهت جابجایی بارهای درون کارخانه ای شود. مواردی از این دست بسیار است که در گذر زمان، نیاز به اعمال تغییراتی در سوله حس می شود. اصول حرفه ای طراحی سوله حکم می کند که استراکچر سقف تا حد امکان مستحکم و مقاوم تعریف شود که دست سازنده برای اعمال تغییرات احتمالی در آینده نزدیک، باز باشد. این موضوع علاوه بر طراحی سقف سوله، در سایر قسمت های اسکلت فلزی ، خصوصاً در اتصالات مهم باید لحاظ گردد.
نکات کلیدی در طراحی سقف سوله
در انتهای مقاله قصد داریم تا نگاهی گذرا به طراحی سقف سوله داشته باشیم و فهرستی از مهمترین نکات ضروری و لازم الاجرا در این مرحله را ذکر نماییم. مطالعه این بخش در واقع باعث می شود که مروری جامع و یکجا از تمام مقاله اتفاق افتد. ضمن اینکه برخی از نکات که فرصت شرح و بررسی پیدا نکردند، در این قسمت می توان به آنها پرداخت.
1- کاربری سوله نقش مهمی در تعیین طراحی سوله و نوع اجرای آن ایفا می کند. در واقع بسته به این که چه نوع صنعت و اشتغالی قرار است در سوله مشغول به کار گردد، طراحی سقفی ممکن است دستخوش تغییراتی قرار گیرد. به عنوان یک مثال جزئی، سوله هایی که مجهز به کوره هستند، در انتخاب جنس مواد موجود در پوشش سقف باید دقت کنند تا در مجاورت هوای به شدت گرم متراکم شده در سقف، دچار ذوب و حریق نشوند.
2- علاوه بر بُعد فنی، نگاه زیبایی شناختی هم مهم است. لذا به جذابیت های بصری و زیبایی های ظاهری نیز می بایست در طراحی سقف سوله توجه نشان داده شود.
3- سقف سوله را به جرأت می توان قلب سازه و مهم ترین قسمت آن قلمداد نمود. لذا در طراحی سقف سوله می بایست از برترین متخصصان این حوزه کمک گرفته شود تا بهترین طرح ممکن را بتوان استخراج نمود.
