تمام مناطقی که در معرض مخاطرات طبیعی، زیست محیطی و انسانی قرار دارند، نیازمند احداث سوله مدیریت بحران هستند. ایران در منطقه ای از جهان واقع شده است که شرایط اقلیمی و جغرافیایی خاصی بر آن حاکم است. عبور کمربند کوهستانی آلپ – هیمالیا از داخل کشور، قرار گرفتن بر کمربند جهانی زلزله، وجود نواحی پر شمار سیل خیز، مناطق روستایی وسیع با بافت فرسوده، جنگل های فراوان با پتانسیل آتش سوزی های گسترده و ده ها مورد دیگر، بخشی از بحران های طبیعی پر مخاطره ای هستند که همه ساله اقصی نقاط ایران را در می نوردند. این قبیل بحران های طبیعی و جغرافیایی را هرگز نمی توان حذف کرد یا نادیده گرفت، اما با مدیریت بحران می توان اثرات تخریبی را کنترل نموده و هزینه ها را کاهش داد.
این محصول ، سازه ای است که در فاصله مکانی مناسب از محل وقوع بحران و عمدتاً به صورت ضربتی احداث می شود و بسته به نوع بحران طبیعی بروز یافته، با ادوات متناسب تجهیز خواهد شد. ساخت سوله با این هدف، از ضروریات مدیریت کلان کشوری است که سالانه هزینه قابل توجهی را متوجه بودجه کشور می نماید؛ لذا به همت جمعی مسئولین ذیربط در حوزه نظارت جدی و اجرای هوشمندانه نیاز است تا شاهد سرمایه گذاری اثربخش در این حوزه باشیم.
مفهوم مدیریت بحران و کاربردهای آن
پیش از معرفی سوله مدیریت بحران به عنوان یک سازه تخصصی، لازم است در خصوص تعاریف اولیه صحبت شود. مدیریت بحران در تمام دنیا تعریف مشخص و ثابتی دارد که اگر به اجرا در بیاید، میزان خسارات جانی و مالی رخدادهای طبیعی را به کمترین سطح ممکن خواهد رساند. «مدیریت بحران مجموعه ای از تصمیمات مدیریتی در سطح کلان است که با ملاحظات همه جانبه (ملی، اجتماعی، جغرافیایی، زیست محیطی، اقتصادی و …) اتخاذ شده و در قالب فعالیت های اجرایی عملیاتی و فوری، ظهور و بروز پیدا می کنند.
معمولاً هر جا سخن از مدیریت بحران باشد، نام این محصول نیز برده می شود؛ از این سازه عمدتاً اسکلت فلزی به عنوان اتاق فکر عملیات مقابله با بحران، مقر فرماندهی، استقرار تجهیزات و ماشین آلات، ساماندهی به کمک های مردمی و دولتی، رسیدگی اولیه به آسیب دیدگان و مواردی از این دست استفاده می شود.
با مشاوران ما تماس بگیرید
09121017171 02122220266
نقش سوله مدیریت بحران در برنامه ریزی حوادث طبیعی
هر زمان که رخدادی مخاطره آمیزی رخ می دهد، تازه نقش برجسته سوله مدیریت بحران به وضوح آشکار می شود. در مواقع بروز یک بحران که می تواند منشأ طبیعی یا انسانی داشته باشد، نیاز به اتحاد میان قوای مختلف بیش از هر زمان دیگر حس می شود. آتش نشانی، سازمان هلال احمر و صلیب سرخ، واحدهای امدادی نیروهای مسلح (ارتش و سپاه)، نهادهای مدیریتی مانند فرمانداری و استانداری و شهرداری، و … در مجاورت منطقه حادثه دیده مجتمع خواهند شد. بدیهی است که ساماندهی این ارگان ها علاوه بر آنکه نیازمند مدیریت توانمند عملیاتی است، به فضای فیزیکی مناسب نیز نیاز است.
این نیاز را سوله بحران مرتفع می کند. خوشبختانه تلاش های خوبی در حوزه ساخت و تجهیز این سازه های ارزشمند در سراسر کشور صورت گرفته است که شایسته تقدیر است. اما گاه برخی اقدامات غلط مدیریتی در سطح خرد باعث تغییر کاربری تمام یا بخشی از مدیریت بحران می شود که توان عمومی کشور در مقابله با حوادث غیر مترقبه را تضعیف خواهد نمود.
جانمایی، تجهیزات و امکانات
پیش تر عنوان کردیم که سوله سازی به منظور مدیریت و مقابله با بحران، هزینه های زیادی برای بدنه عمرانی کشور به همراه دارد؛ لذا می بایست از تیم مجرب و مهندسان توانمند در اصول طراحی سوله و ساخت و اجرای آن بهره برداری شود. نخستین موضوعی که در این حوزه باید مورد توجه قرار گیرد و از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، جانمایی یا مکان یابی سوله مدیریت بحران است. این سازه قرار است نقش یک پایگاه را ایفا نماید و بر همین اساس، می بایست دقت مضاعفی به عمل آید و بهترین مکان جغرافیایی ممکن برای این کاربری سوله در نظر گرفته شود تا بالاترین سطح دسترس پذیری را برای مناطق مجاور و همسایه بتوان تأمین نمود. بدیهی است این سوله که در یک شهر مستقر می شود، بخش اعظم بخش ها و روستاهای مجاور را نیز باید پوشش دهد. در گام نخست می بایست عوامل مؤثر بر جایابی را لیست نمود که مهم ترین آنها بدین شرح هستند:
- تراکم جمعیتی (بر حسب تعداد نفرات مستقر در هر هکتار از مساحت منطقه)
مکان یابی سوله مدیریت بحران باید به نوعی برنامه ریزی شود که با مناطق دارای تراکم بالای مسکونی، کمترین فاصله را داشته باشد. به بیان ساده تر، هر چه میزان جمعیت مستقر در یک شهر یا روستا بیشتر باشد، نیاز به احداث این سوله بیشتر و جدی تر خواهد بود.
- نزدیک بودن به شبکه معابر
راه های ارتباطی و مسیرهای مواصلاتی منتهی به محل احداث سوله مدیریت بحران، از اهمیتی استراتژیک برخوردار هستند. در زمان بروز رخدادهای طبیعی و حوادث، تمامی اکیپ های نجات و نهادهای ذیربط می بایست در کوتاه ترین زمان ممکن بتوانند در نزدیک ترین سوله بحران مستقر شوند. لذا جانمایی این سازه پر اهمیت باید در محلی صورت پذیرد که به سهولت قابل دسترسی باشد. مسیرهای زمینی و هوایی، حداقل دسترسی هایی است که می بایست مد نظر قرار گیرند.
- دسته بندی کاربری یا همسایگی بناهای مجاور
توجه به بناهای مجاور با محل ساخت این سوله ، ضرورت دارد. در واقع گروه سوله سازی باید توجه داشته باشد که در همسایگی منطقه چه بناهایی وجود دارد و کاربری آنها به چه صورت است. بر همین اساس، دو نوع کاربری یا همسایگی را می توان تعریف نمود. «کاربری سازگار» اشاره به آن دسته از بناها و ساختمان هایی دارد که همسو با تیم مدیریت بحران و اهداف آن می باشند؛ ساختمان های مسکونی، پارک و فضای سبز، آتش نشانی، بیمارستان، ادارات، بخش آموزش، مراکز ورزشی، پایگاه های انتظامی و … از جمله اماکنی هستند که کاربری سازگار دارند.
در عوض «کاربری ناسازگار» را می توان در مواردی مثل «بافت فرسوده»، «جایگاه های عرضه سوخت»، «انبارهای مهمات» و … دانست حضور آنها در محل نصب سوله، می تواند منجر به بروز پیچیدگی در انجام اقدامات این مراکز امدادرسان گردد.
شماره تماس های بانک سوله ایران
02122220266 09121017171
سوله بحران در سایر کشورهای جهان
حال که آشنایی نسبتاً خوبی با مقوله مدیریت بحران و چارت عملکرد این سوله ایجاد شد، شاید نیم نگاهی به مدیریت بحران در برخی کشورهای دیگر دنیا، خالی از لطف نباشد. استفاده از تجارب کشورهای موفق در حوزه مقابله با بحران های طبیعی خصوصاً چالش های زیست محیطی و جغرافیایی، کمک شایانی به مسئولین امر در بهبود سطح کیفی مدیریت بحران در کشور خواهد نمود.
– ترکیه به عنوان یک کشور همسایه با تلاش برای برقراری توازن میان هویت آسیایی و اروپایی خود، به پیشرفت های بزرگی در عرصه مدیریت بحران دست یافته است. مرکز مدیریت بحران و سوانح در کشور ترکیه، به اصطلاح آفاد (AFAD) نامیده می شود که دو رسالت مهم تحت عنوان «پیشگیری از سوانح» و «کاهش تلفات» را بر عهده دارد. تعداد شعب استانی این مرکز در سراسر ترکیه به عدد صد میل می کند و بالغ بر ده واحد پیشرفته جستجو، امداد و نجات نیز در اختیار این نهاد است. ساخت جدی سوله مدیریت بحران از سال 1939 میلادی و بعد از وقوع زلزله ارزنجان بطور جدی در دستور کار مقامات این کشور قرار گرفت. هنوز هم سالانه بودجه زیادی به عنوان هزینه ساخت سوله با اهداف مدیریت بحران تعیین می شود و امروز، ترکیه امتیاز بسیار خوبی در حوزه مقابله با بحران در منطقه کسب نموده است.
– ژاپن کشوری است که رتبه نخست در مدیریت بحران را در آسیا از آن خود نموده است و در دنیا نیز حرفهای زیادی برای گفتن دارد. وجود خیل عظیمی از بلایای طبیعی نظیر زلزله، سیل، آتشفشان و طوفان های سهمگین که سالانه چندین نوبت مدیران این کشور را درگیر می سازد، باعث شده که ژاپن در خط مقدم جبهه پیشگیری از مخاطرات طبیعی قرار گیرد. مجهزترین انواع سوله مدیریت بحران را در سراسر ژاپن می توان مشاهده نمود. چیزی بالغ بر 20% زمین لرزه های بالای شش ریشتر جهان در ژاپن رخ می دهد که آمار بسیار ترسناکی است.
مهم ترین اقدامی که دولت ژاپن به منظور مدیریت بحران انجام داده و می دهد، هزینه برای آموزش تمام آحاد مردم در تمامی رده های سنی به ویژه کودکان و نوجوانان می باشد. این امر با بالا بردن درجه آمادگی مردم در برابر حوادث غیر مترقبه، تلفات انسانی را به شدت کاهش خواهد داد. آمار این کشور نشان می دهد که در خلال دهه گذشته، آمار مرگ و میر ناشی از این رخدادها بالغ بر یکصد هزار تن کاهش یافته است.
یکی دیگر از آسیب های جدی کشور ژاپن، پدیده سیل است که چشم بادامی های باهوش، تمهیدات هوشمندانه ای برای آن دارند. ساخت و نصب بزرگترین سیستم مهار سیل در جهان به دست متخصصان ژاپنی صورت گرفته که به یک شبکه زیر زمینی و چندین سوله مهار آب مجهز بوده و قادر است تا چند صد متر مکعب آب را در هر ثانیه از مسیل تخلیه و به سمت رودخانه های اصلی شهر هدایت نماید.
